💚ایران مطلب 💚 خانواده و زندگی💚زناشویی- آشپزی و تغذیه- کودکان و والدین- آرایش و زیبایی- روانشناسی- اسرار خانه داری- رازهای موفقیت- دنیای مد- دکوراسیون- هنر در خانه- روابط عاطفی

بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی در سال ۲۰۱۵ از میان ۵۶/۴ میلیون مورد مرگ در جهان حدود ۱۵ میلیون به علت بیماری های قلبی – عروقی و سکته های قلبی و مغزی بوده اند. این آمار نشان می دهد که بیماریهای قلبی – عروقی کماکان اولین علت مرگ در جهان می باشند. با توجه به اهمیت این موضوع بر آن شدیم تا در چند مقاله پیاپی از مجله سلامت به مهم ترین علل بروز و پیشرفت این بیماری ها اشاره نماییم.

یکی از مهم ترین و شاید موثرترین عوامل بروز و پیشرفت بیماری های قلبی – عروقی و سکته های قلبی و مغزی، داشتن فشار خون بالا یا به اصطلاح عامیانه «فشار خون» می باشد. داشتن فشار خون بالا شانس بروز سکته های قلبی و مغزی را به شدت افزایش می دهد. ولی چرا این اتفاق می افتد؟

قلب انسان در هر دقیقه به طور متوسط ۷۰ تا ۷۵ بار می تپد، یعنی در هر ساعت ۴۵۰۰ بار و در طول شبانه روز بیش از صد هزار بار. با یک محاسبه ساده می توان دریافت که تا سن ۵۰ سالگی، قلب ما حدود ۱/۸ تا ۲ میلیارد بار می تپد! عددی شگفت آور که نشانگر حجم بالا ی کاری است که عضلات قلب باید متحمل شوند. با توجه به اینکه قلب معمولا تا سن ۵۰ سالگی این حجم بالای کار را بدون شکایت به انجام می رساند، پزشکان، قلب انسان را یکی از شریف ترین اعضاء بدن می شناسند، ولی شاید همین عامل باعث غفلت ما از شروع مشکلات برای قلب باشد. در حقیقت، قلب، خود را با مشکلات تطبیق می دهد و ما زمانی متوجه مشکل می شویم که شاید دیگر دیر شده باشد.

ابتلا به فشار خون بالا یکی از عواملی است که معمولا به صورت تدریجی اتفاق می افتد، ولی به تدریج اثرات مخرب خود بر قلب، رگ های خونی بزرگ و کوچک، کلیه ها، شبکیه چشم و سایر اعضاء را بر جای می گذارد. از آنجا که وظیفه اصلی قلب، فرستادن خون به عضلات، مغز و سایر ارگان ها می باشد، هرعاملی که در مقابل این وظیفه سدی ایجاد نماید کار قلب را افزایش خواهد داد. فشار خون به زبان ساده در بسیاری از موارد ناشی از افزایش مقاومت رگ های بدن در مقابل جریان خون است. مانند این که این رگ ها تنگ تر شده باشند و قلب ناچار شود خون را قویتر پمپ کند، تا خون به اندازه کافی و مانند قبل به همه اعضا برسد. پس دربیماری فشار خون مقاومت رگ ها افزایش می یابد، قلب به ناچار با فشار بیشتری می تپد و فشار خون اندازه گیری شده افزایش می یابد. فشار خون طبیعی (ماکزیمم) معمولا در حدود ۱۲(سانتیمتر جیوه) یا ۱۲۰(میلی متر جیوه) می باشد. حال در نظر بگیریم این فشار به ۱۶ برسد. این چهار واحد (سانتی متر جیوه) افزایش فشار خون، معادل حداقل ۳۰ درصد افزایش مقاومت عروق می باشد که باید با ۳۰ درصد افزایش کار و قدرت پمپ قلب جبران شود. اگر تعداد زیاد ضربان قلب در یک سال و تعداد سال هایی را که یک فرد دچار فشار خون بالاست در نظر بگیریم و آن را ۳۰ درصد افزایش دهیم، متوجه می شویم که چه حجم اضافه ای از کار باید توسط قلب انجام شود و چرا فشار خون بالا یکی از مهم ترین علل بیماری های قلبی – عروقی می باشد. فشار خون نه تنها کار قلب را افزایش می دهد، بلکه در درازمدت باعث تغییر بافت قلب هم می شود. عضلات قلب حالت نرمی و انعطاف پذیری طبیعی خود را از دست داده و به تدریج سفت تر می شوند. از این مرحله به بعد، دیگر قلب وارد مرحله غیر قابل بازگشت آسیب بافتی و رفتن به سوی نارسایی قلبی می شود. یعنی کسی که مثلا دو سال در معرض آسیب بافتی به قلبش قرار داشته، حتی اگر تحت درمانهای پزشکی برای فشار خون هم قرار بگیرد، دیگر نمی تواند آسیب بافتی وارده به عضلات قلبش را جبران کند.

اینجاست که به اهمیت پیشگیری در برابر درمان پی می بریم. در مقاله بعدی با پرداختن به تاثیر مخرب فشار خون بر عروق و نقش آن در ایجاد تصلب شرایین (آترواسکلروز) این بحث را ادامه خواهیم داد.

دکتر فرزاد فهیم تاش

انتهـــــــــــــــــــــــــای پیــــــــــــــــــــــــــام