💚ایران مطلب 💚 خانواده و زندگی💚زناشویی- آشپزی و تغذیه- کودکان و والدین- آرایش و زیبایی- روانشناسی- اسرار خانه داری- رازهای موفقیت- دنیای مد- دکوراسیون- هنر در خانه- روابط عاطفی

کتامین در مغز با اتصال به گیرنده‌هایی به نام NMDA و AMPA، باعث ترشح موادی از جمله انتقال دهنده عصبی گلوتامات می‌شود. برآیند این اتفاقات، ارتباط‌ بین سلول‌ های عصبی را تقویت می‌کند که در بهبود علائم افسردگی موثر است. نحوه عملکرد کتامین به صورت کامل شناخته نشده است اما گفته می‌شود این دارو با یک ساز و کار دیگر که باعث کم کردن التهاب در مغز می‌شود، در درمان افسردگی و مشکلات خلقی بیماران می‌تواند بسیار سودمند باشد.

دو شکل از کتامین با دو عملکرد متفاوت در مغز، برای درمان ضد افسردگی مد نظر است. نحوه استفاده و تجویز دارو میزان اثربخشی و عوارض آن را تعیین می‌کند. مولکول کتامین دو فرم هندسی دارد که به اصطلاح، “راستگرد R” و “چپگرد S” نامیده می‌شوند. این دو فرم هرکدام خواص دارویی منحصر به خود را دارند. ترکیب این دو فرم هندسی تحت عنوان داروی کتامین Racemic شناخته می‌شود که از سوی FDA ( سازمان غذا و داروی آمریکا ) به عنوان داروی بیهوشی مورد تایید قرار گرفته ولی از کاربرد‌های غیر متداول آن درمان افسردگی است. فرم Racemic به صورت مایع برای کاربرد تزریقی موجود می‌باشد. FDA کاربرد فرم تزریقی کتامین را برای درمان افسردگی تایید نکرده است. اگرچه اثربخشی کتامین در افسردگی در بیشتر مطالعات انجام شده مربوط به فرم تزریقی آن است. نوع دیگر کتامین که در درمان افسردگی استفاده می‌شود، فرم چپگرد یا Esketamine است که با نام تجاری Spravato عرضه شده و به صورت اسپری بینی است. در مارس 2019، FDA استفاده از Esketamine را برای افسردگی مقاوم به درمان تایید کرد.

هر دو روش تزریق داخل رگی کتامین یا استفاده از اسپری بینی، به صورت سرپایی و در مطب، تحت نظارت پزشک باید صورت بگیرد. برنامه درمانی معمول به صورت انجام 6 تزریق طی 3 هفته، با تزریقات اضافه در صورت لزوم می‌باشد. دوز مورد نیاز برای اثرات ضد افسردگی کتامین از دوزی که برای بیهوشی استفاده می شود بسیار کمتر و کم عارضه‌ تر می باشد. با این وجود پزشک در طی ویزیت های خود تصمیم می گیرد که درمان با کتامین اساساً برای بیمار سودی به همراه دارد یا خیر. همانند ترکیبات مخدر مانند مورفین، کتامین نیز درجاتی از وابستگی را در فرد ایجاد می کند بنابراین در فردی که سابقه سوء مصرف مواد مخدر را دارد، باید با احتیاط تجویز شود. مطالعات نشان می دهند که از اولین تا سومین تزریق، علائم افسردگی با عملکرد کتامین تا حد زیادی برطرف می شود. ولی اگر این تعداد تزریق تغییری در علائم و وضعیت بیمار ایجاد نکند، به احتمال زیاد تزریقات بیشتر نیز سودی برای وی نخواهد داشت. معمولا بین 6 تا 8 تزریق در طی 2 تا 3 هفته برای کنترل علائم فاز حاد افسردگی اساسی و پایداری بهبود نیاز است. کاهش جلسات درمان و قطع تدریجی دارو نیز با نظر پزشک انجام خواهد شد.