💚ایران مطلب 💚 خانواده و زندگی💚زناشویی- آشپزی و تغذیه- کودکان و والدین- آرایش و زیبایی- روانشناسی- اسرار خانه داری- رازهای موفقیت- دنیای مد- دکوراسیون- هنر در خانه- روابط عاطفی

با همه گیر شدن استفاده از تلفن های هوشمند، اعتیاد به آنها نیز در حال افزایش می باشد. در این مقاله علائم اعتیاد واقعی به تلفن های هوشمند و راه های درمان آن را بررسی می نماییم.

علائم اعتیاد واقعی چیست؟ اکثر ما دارای درجاتی از وابستگی به تلفن هایمان می باشیم. بیشتر ما در محل کار، مهمانی، کنار دوستان و فامیل، در هنگام تماشای فیلم، در هنگام صرف غذا، در حین رانندگی و حتی در دستشویی تلفن هایمان را چک می نماییم. اما آیا این بدان معناست که ما به تلفن هایمان معتاد می باشیم؟ بیشتر محققان معتقدند اینها نشانه استفاده بیش از حد (Overuse) از تلفن می باشد ولی نشانه اعتیاد نیست، ولی درصد کمی از افراد از این مرحله عبور کرده و دچار اعتیاد می گردند. اولین نشانه اصلی اعتیاد، الزام به استفاده از تلفن در زمانی است که برای شما خطرناک یا مضر است. فردی که با وجود آگاهی از خطرات استفاده از موبایل در هنگام رانندگی نمی تواند خود را کنترل کند و باید حتما صفحه فیسسبوک یا ایمیل خود را چک نماید (و این چک کردن برای یک امر ضروری نیست)، فردی که استفاده از تلفن در محل کارش قدغن می باشد و این امر می تواند به اخراجش بیانجامد ولی بصورت غیرارادی و مخفیانه تلفنش را چک می کند و فردی که تلفنش باید در کنار تخت خوابش باشد تا نیمه شب بیدار شود و آن را چک کند، به احتمال زیاد دچار اعتیاد به تلفن خود می باشد. نشانه دوم اعتیاد این است که اگر فرد به مدت چند ساعت به تلفنش دسترسی نداشته باشد و یا به اینترنت (برای چک کردن شبکه های اجتماعی) وصل نباشد، دچار علائمی نظیر اضطراب، تحریک پذیری و بیقراری گردد و به شدت دنبال راهی برای دسترسی به تلفن یا اینترنت بگردد. این افراد اگر مثلا به همراه دوستان یا فامیل به یک سفر کوتاه تفریحی در یک محل کوهستانی بروند که تلفن همراه در آنجا پوشش ندارد، نه تنها مانند سایرین از سفر لذت نمی برند، بلکه دچار اضطراب و بیقراری می گردند و تلاش می کنند هرچه زودتر از سفر بازگردند. نشانه سوم، افزایش دوز یا میزان استفاده از تلفن در طول شبانه روز می باشد. همانند اعتیاد به مواد روانگردان که فرد پس از مدتی باید دوز اولیه مصرف را افزایش دهد، فرد دچار اعتیاد به تلفن هوشمند هم معمولا نیاز پیدا می کند که زمان بیشتری را در طول روز صرف استفاده از تلفن خود نماید.

مضرات اعتیاد به تلفن های هوشمند چه می باشند؟ اعتیاد به استفاده از تلفن هوشمند می تواند آسیب زیادی به سلامت جسمی و روانی ما وارد نماید. از نظر جسمی، استفاده طولانی مدت از این تلفن ها می تواند باعث نزدیک بینی و سایر مشکلات چشمی گردد. در مورد تاثیرات منفی امواج این تلفن ها بر روی مغز و سرطان زا بودن آنها بحث های زیادی در محافل علمی مطرح شده اند که باید جدی گرفته شوند. مشکلات حرکتی برای انگشتان دستها در کسانی که عادت به تایپ دودستی و سریع دارند نیز گزارش گردیده است. کسانی که برای مدت نسبتا طولانی از تلفن هوشمند پیش از خواب استفاده می نمایند، ممکن است به بیخوابی دچار گردند. از نظر روانی نیز اعتیاد به تلفن های هوشمند باعث مشکلات فراوانی می گردد. اعتیاد به استفاده از این تلفن ها می تواند باعث انزوای اجتماعی، از دست دادن دوستان، کاهش بازده کاری در محل کار و از دست دادن تمرکز در کلاس درس و یا هنگام مطالعه گردد. حتی چک کردن سریع یک پیام کوتاه می تواند تمرکز فرد را کاملا بر هم بزند، و او را از کاری که در حال انجام آن بوده منحرف نماید. در افراد دچار اعتیاد، حتی چراغ چشمک زن تلفن هوشمند مانند محرکی قوی آنها را وا می دارد که تلفن خود را چک نمایند، در غیر این صورت نمی توانند به کار خویش ادامه داده و یا اگر در بستر می باشند، به خواب خود ادامه دهند. در موارد اعتیاد شدیدتر، فرد هر چند دقیقه یکبار به طور خودکار و غیر ارادی نیاز دارد که تلفنش را برای پیام جدید چک کند، در غیر این صورت دچار اضطراب و بیقراری می گردد.

اعتیاد به تلفن های هوشمند چگونه اتفاق می افتد؟ بسیاری از اعمالی که ما با میل تکرار می کنیم، بر اساس یک مکانیسم پاداش در مغزشکل می گیرند. در مغز انسان بخشی وجود دارد به نام «مرکز پاداش» که با تولید محرک های عصبی، احساس رضایت و نشاط از انجام عمل را در فرد ایجاد می نماید. اعتیاد به انجام اکثر اعمال با تحریک این مرکز و دریافت پاداش عصبی ادامه می یابد. محققان اعتقاد دارند وقتی ما تلفن خود را چک می کنیم، نمی دانیم چه پیامی آمده و یا چه اتفاقی افتاده است و ما با چه رویدادی روبرو خواهیم شد. این غیرقابل پیش بینی بودن به ما احساس هیجان و کشف موضوعی جدید را می دهد که می تواند باعث تحریک مرکز پاداش برای ادامه این رفتار و اعتیاد بیشتر گردد. به همین دلیل نیاز افراد دارای اعتیاد برای چک کردن تلفن هایشان در طول زمان افزایش می یابد.

برای درمان چه باید کرد؟ قدم اول تعیین میزان زمانی است که فرد در طول روز از تلفن استفاده می کند. با نصب یک نرم افزار ساده و رایگان می توان جزئیات زمانی و سایت هایی را که شخص در طول روز جستجو می کند ثبت نمود. قدم دوم کم کردن زمان استفاده از تلفن در مورد سایت هایی است که فرد بیشترین استفاده را از آن می نماید. مثلا اگر کسی در طول روز از یک سایت خاص دو ساعت استفاده می نماید، باید آن را به یک ساعت کاهش دهد. قدم سوم خاموش کردن صداها و چراغ هایی است که رسیدن پیام جدید را به شخص اطلاع می دهند (Notification Alerts). قدم نهایی هم ایجاد زمانها و مکانهای عاری از تلفن هوشمند می باشد. میزغذا و اتاق خواب مهم ترین این مکانها می باشند. استفاده از تلفن در زمان رانندگی، صرف غذا و زمان صحبت با دیگران باید به کلی ممنوع گردد. به جای استفاده از تلفن برای بیدار شدن، از یک ساعت معمولی دیجیتال هم می توان استفاده نمود تا از خطرات و مضرات نگاه داشتن این تلفن ها در اتاق خواب در امان ماند. افرادی که با این تمهیدات موفق به ترک اعتیاد نگردند، باید به مراکز تخصصی مربوطه جهت ترک اعتیاد (The Centers for Internet and Technology Addiction) مراجعه نمایند.