💚ایران مطلب 💚 خانواده و زندگی💚زناشویی- آشپزی و تغذیه- کودکان و والدین- آرایش و زیبایی- روانشناسی- اسرار خانه داری- رازهای موفقیت- دنیای مد- دکوراسیون- هنر در خانه- روابط عاطفی

مقاله درمان مجدد ریشه دندان در ادامه مقاله درمان ریشه دندان یا عصب کشی که یکی از پیچیده ترین درمان های دندانپزشکی به شمار می آید است. اکثر درمان های ریشه یا همان روت کانال تراپی همان بار اول با موفقیت انجام می شوند. مطالعات پژوهشی نشان می‌دهد که میزان موفقیت درمان اندودونتیک (ریشه دندان) بسیار بالا  و در حدود ۹۰ درصد است. با  این وجود در پاره ای از موارد دندانی که درمان ریشه شده احتیاج به درمان مجدد ریشه پیدا می کند. 

ممکن است حین درمان اولیه ریشه، خطاهایی توسط دندانپزشک معالج رخ داده باشد. این خطاها شامل شکستن یک وسیله داخل کانال دندان، تضعیف یا سوراخ شدن قسمتی از ریشه، پرکردن نامطلوب فضای کانالها و …. باشد. در چنین مواردی دندانپزشکِ متخصص درمان ریشه (اندودونتیست) با انجام درمان مجدد ریشه، سعی در برطرف کردن این مشکلات خواهد کرد.

کانال‌های باریک یا انحنادار ریشه دندان گاهی موجب پیچیدگی‌هایی در روند اولیه درمان ریشه می‌شوند. این امکان وجود دارد که  در فرآیند اولیه درمان ریشه، آناتومی پیچیده کانال ریشه دندان شناسایی نشده باشد. تعداد کانالهای هر دندان عدد ثابت و از پیش تعیین شده ای نیست. بلکه این عدد برای هر دندان وهر فرد متغیر است. این مطلب  در مورد دندانهای آسیای بزرگ  بیشتر صادق است. این  پیچیدگی آناتومی کانال سبب می شود که در درمان اولیه، یک یا چند کانال از دید و عملکرد دندانپزشک مخفی مانده باشد و  قسمتی  از کانال درمان نشده باقی بماند.

بعد از درمان ریشه، تاخیر در قرار دادن ترمیم مناسب و یا روکش بعد از روت کانال و یا باقی ماندن پر کردگی موقت یا پانسمان داخل دندان برای مدت طولانی، موجب عفونت دوباره کانال ریشه دندان می شود. 

 از این گذشته، چنانچه ترمیم مناسب در محل درمان ریشه انجام نشود، نشت بزاق به داخل کانال ریشه سبب آلودگی مجدد کانال می شود. همچنین بعضی دندان‌ها که سال‌ها قبل تحت درمان ریشه قرار گرفته‌ اند نیز ممکن است به دلایل زیر دوباره مشکل پیدا کنند.  در برخی موارد با وجود ترمیم مناسب دندان، ریشه درمان شده، دچار پوسیدگی جدید میشود که این پوسیدگی باعث آلوده شدن مجدد کانال ریشه می شود. گاهی دندان  دچار شکستگی می شود.

روی دادن هر یک از موارد ذکر شده، موجب تهاجم باکتری‌ها و آلودگی‌ها به فضای کانال ریشه می‌شود که به نوبه خود سبب عفونت و التهاب استخوان فک در ناحیه زیر کانال ریشه میشود. این التهاب سبب علامت‌دارشدن دندان می شود. این علامت ها شامل آزردگی، احساس بلندی دندان ودر برخی موارد درد می شود. با این وجود در بعضی موارد ذکر شده، این التهاب سبب ایجاد علامت نمی شوند اما می توانند موجب عفونت مزمن شوند که در اغلب موارد، در تصویر رادیوگرافی به صورت یک منطقه کوچک سیاه رنگ در اطراف انتهای ریشه دندان عفونی دیده می‌شوند. بنابراین مشکلات نامبرده ممکن است موجب به خطر انداختن دندانی که قبلا درمان ریشه موفقی داشته است، شوند.

با این وجود این بدان معنی نیست که عمر دندان به سر رسیده و دندان باید کشیده شود. در اغلب موارد، درمان‌های ناموفق ریشه می‌توانند تحت درمان مجدد قرار گیرند. درمان مجدد ریشه ممکن است بهترین گزینه برای حفظ دندان باشد. باید در نظر داشت که درمان مجدد ریشه نسبت به درمان اولیه  پیچیده تر است و نیاز به تکنیک های درمانی خاصی دارد و در نتیجه اکیدا توصیه می شود که  توسط متخصصین درمان ریشه انجام شود.

هرچند در بیشتر موارد، درمان مجدد شامل تکرار همان فرآیند درمان اولیه ریشه دندان است، اما زمان بیشتری برای حذف مواد پر کننده در درمان قبلی، مورد نیاز است. طی درمان مجدد ریشه، دندان دوباره باز شده و مواد پرکردگی که داخل کانال ریشه قرار داده شده بود، با استفاده از مواد و ابزارهایی خاص خارج می شود.

اندودنتیست دندان را به دقت بررسی می کند و به دنبال کانال های اضافی احتمالی و دلایل شکست  درمان اولیه می گردد. کانال دندان دوباره شکل دهی و تمیز می شود وعاملی که باعث ایجاد عفونت در درمان اولیه شده بود، برطرف می شود. پس از حصول اطمینان از رفع التهاب  و علایم  مرتبط با  آن  کانال ریشه دوباره پر می شود.

در نهایت پس از اتمام درمان مجدد ریشه، حفره دسترسی در تاج دندان احتیاج به پرکردگی و در اکثر موارد به روکش جدید دارد.

مطالعات پژوهشی  بلند مدت نشان می‌دهد که میزان موفقیت درمان مجد ریشه دندان حدود ۸۸ درصد است. همچنین تحقیقات گسترده دندانپزشکی  تاکید میکنند تا زمانی که امکان حفظ دندان طبیعی وجود دارد، کشیدن دندان و جایگزین کردن آن با ایمپلنت های دندانی توصیه نمی شود. 

در هر صورت بطور یقین درصورت شکست درمانهای اولیه، درمان مجدد ریشه بهترین گزینه برای حفظ دندان طبیعی است. در صورتی که این درمان  قابل انجام باشد، باعث خواهد شد که دندان حتی به اندازه طول عمر بیمار عملکرد داشته باشد.

دکتر علی اکبر (علی ) وحدتی

اندودونتیست (متخصص درمان ریشه دندان) استاد کلینیکی دانشکده دندانپزشکی دانشگاه