💚ایران مطلب 💚 خانواده و زندگی💚زناشویی- آشپزی و تغذیه- کودکان و والدین- آرایش و زیبایی- روانشناسی- اسرار خانه داری- رازهای موفقیت- دنیای مد- دکوراسیون- هنر در خانه- روابط عاطفی

اختلال وسواس یا همان OCD یکی از انواع اختلالات روانی که زندگی را برای افراد مبتلا بسیار دشوار می‌کند. اختلال وسواس نیز مانند سایر بیماری‌ها مانند افسردگی یا اضطراب در صورت تشخیص به موقع قابل درمان است. بنابراین داشتن اطلاعاتی در مورد آن می‌تواند نقش موثری در تشخیص به هنگام و درمان آن داشته باشد.

ما از برنامه‌­های تلویزیونی و فیلم­‌ها برداشت­‌های نادرستی نسبت به انواع اختلال روانی به دست می­‌آوریم. فرهنگ عمومی نیز اغلب زندگی با اختلال روانی را ساده می­‌انگارد و یا کاملا اشتباه جلوه می­‌دهد. وسواس فکری-عملی هم از این قاعده مستثنی نیست. دانش و درک بسیاری از افراد نسبت به OCD برداشتی از برنامه‌­های محبوب تلویزیون است؛ درنتیجه، شاید OCD یکی از انواع اختلالات روانی باشد که بیشتر از بقیه، درباره آن اطلاعات نادرست داریم.

همچنین در این لیست می‌توانید با انواع اختلالات روانی آشنا شوید.

ابتدا اجازه دهید تعریف روشنی از OCD یا همان وسواس فکری-عملی داشته باشیم. موسسه­‌ی ملی سلامت روان، OCD را این‌گونه تعریف می‌کند: «اختلالی شایع، مزمن و طولانی‌­مدت که فرد در آن دچار افکار (وسواس فکری) و رفتار (وسواس عملی) غیرقابل کنترل و مکرر می‌­شود و احساس می‌کند که باید چندین‌بار این افکار و رفتار را تکرار کند.»

OCD چیست: اختلالی شایع، مزمن و طولانی­ مدت که فرد در آن دچار افکار (وسواس فکری) و رفتار (وسواس عملی) غیر قابل کنترل و مکرر می­‌شود و احساس می‌­کند باید چندین بار این افکار و رفتار را تکرار کند.

البته این وسواس ممکن است روی هر چیزی متمرکز شود. اما در اغلب موارد، وسواس عملی مستقیما به وسواس فکری مربوط است. به عنوان مثال اگر فرد نس

ممکن است این وسواس روی هر چیزی متمرکز شود. در اغلب موارد، وسواس عملی مستقیما به وسواس فکری مربوط است. مثلا، اگر فرد نسبت به امنیت عزیز خود وسواس فکری داشته باشد، احساس می­‌کند باید هر ده دقیقه به او پیام بدهد تا از سلامت او با خبر شود.

برخی به اشتباه فکر می‌کنند که اگر کسی دچار وسواس فکری-عملی باشد، بیش از اندازه تمیز و مرتب است. با این­که بسیاری از وسواس‌­های فکری-عملی به تمیز بودن مربوط است(مثل، شستن بیش از حد دست‌­ها در افرادی که وسواس میکروب دارند)، امابسیاری نیز متفاوت هستند. وسواس فکری در افراد مبتلا به OCD منحصر به فرد است. به‌علاوه، اگر کسی کمی بیشتر از بقیه به مرتب بودن خانه یا آپارتمانش اهمیت می­‌دهد، لزوما به این معنی نیست که OCD دارد.

اگر فردی بیشتر از بقیه به نظافت و نظم اهمیت بدهد، لزوما به اختلال وسواس فکری-عملی مبتلا نیست.

این اختلال به طرز قابل توجهی روی زندگی بیمار و اطرافیان او تاثیر می­‌گذارد، اما می­‌توان به این افراد کمک کرد. ابتدا باید از نوع خاصی از درمان شناختی-رفتاری به نام تکنیک مواجهه و جلوگیری از پاسخ (ERP) و همچنین مصرف دارو بهره گرفت. در ERP، بیمار تحت نظارت متخصص، با عواملی تشدیدکننده‌ی وسواس­‌گونه روبه‌­رو خواهد شد و تلاش می‌­کند که اضطراب خود حین مواجهه با این محرک­‌ها را کاهش دهد تا مجبور به انجام عمل وسواس‌­گونه نشود. استفاده از داروهای مهارکننده­‌ی بازجذب سروتونین (SSRIs) در کنار ERP نیز روشی موثر برای درمان است. تا به امروز حدود سه دهه از تاثیر مثبت این درمان، روی بیماران مبتلا به وسواس فکری-عملی می­‌گذرد.

درحالی­‌که SSRIs و ERP روی درصد زیادی از بیماران جواب می‌­دهد، برای برخی موثر نیست. خوشبختانه، روش­‌های دیگری برای درمان بیماران مبتلا به وسواس فکری-عملی وجود دارد.

تحریک عمیق مغز (Deep TMS) یکی از دیگر روش‌های موثر است. این روش غیرتهاجمی است و شواهد نشان می­‌دهد اثر جانبی کمی دارد. در روش تحریک عمیق مغز، جریان الکترومغناطیسی از طریق کلاه به قسمت­‌های خاص مغز، که به گفته‌­ی دانشمندان اعصاب به OCD مربوط است، فرستاده می­‌شود. بیمارانی که تحت تحریک عمیق مغز قرار می­‌گیرند به مدت شش هفته و هر روز به روان­پزشک مراجعه می­‌کنند. نتایج نشان می­‌دهد شدت علائم در بیمارانی که تحت این روش قرار گرفته­‌اند ۳۰ درصد کاهش داشته و حتی ده هفته بعد از پایان درمان، باز هم از شدت علائم کاسته شده است(Tendler, Zohar, Carmi, Roth, & Zangen, 2018). اگرچه این روش اولین گزینه­ برای درمان نیست، ولی موثر است و به بیمارانی که از روش‌های دیگر جواب نگرفته­‌اند نیز به طور موثری کمک می­‌کند.

تحریک عمیق مغز (Deep TMS) یکی از دیگر روش‌های موثر برای درمان اختلال وسواس فکری-عملی است. این روش غیرتهاجمی است و شواهد نشان می­‌دهد اثر جانبی کمی دارد.

از زمانی که اولین داروی مهارکننده‌‌­ی بازجذب سروتونین در سال ۱۹۸۹ مورد تایید قرار گرفت، جامعه‌­ی روان­پزشکی به لطف تلاش‌­های محققین در سراسر دنیا، پیشرفت قابل توجهی در درمان موثر OCD به دست آورد. به­ خاطر این تحقیقات، اثرات جانبی مصرف دارو در حال بهبود بوده و تکنولوژی‌های جدید مانند تحریک عمیق مغز کشف شده است. هرچه درک ما نسبت به این اختلال بیشتر شود، روش­‌های درمان موثرتر و فردی­‌تر خواهد شد. بنابراین، با این­که امروزه وسواس فکری-عملی را قابل درمان می­‌دانیم، هرچه تلاشمان برای درک بهتر دلیل ابتلای افراد به OCD بیشتر شود، درمان در آینده نیز موثرتر خواهد شد.

اختلال وسواس فکری-عملی به طرز قابل توجهی روی زندگی بیمار و اطرافیان او تاثیر می­‌گذارد، اما می­‌توان به این افراد کمک کرد.

حتی برای کسانی که با مصرف دارو راحت نیستند، روش‌­های دیگری برای درمان وجود دارد. بیمار دیگر به خاطر علائمی که دارد از پا در نمی‌­آید و روش‌های مختلفی وجود دارد که موجب می‌شود بیمار بر وسواس خود غلبه کرده و برای داشتن زندگی سالم و لذت­بخش تلاش کند.

برای درمان اختلال وسواس فکری-عملی می‌توانید از راهنمایی‌های روانشناس و روانپزشک تیم درمانکده بهره ببرید. درمانکده با درک نیازهای بیماران مختلف و پزشکان، امکان نوبت دهی از بهترین روانشناسان و روانپزشکان تهران را در سایت خود فراهم کرده است. برای انتخاب روانپزشک یا روانشناس مورد نظر خود نیازی به مراجعه حضوری ندارید و به راحتی می‌توانید به صورت آنلاین نوبت خود را رزرو کنید.

انتهـــــــــــــــــــــــــای پیــــــــــــــــــــــــــام